استکان تایپیت یکی از قطعات کوچک اما بسیار حیاتی در سیستم سوپاپ و تایمینگ موتور است. این قطعه وظیفه انتقال نیروی محور بادامک به ساق سوپاپ را بر عهده دارد تا باز و بسته شدن دقیق سوپاپ‌ها تضمین شود. عملکرد صحیح آن تأثیر مستقیمی بر راندمان احتراق، صدای موتور و عمر قطعات داخلی دارد.
در بسیاری از موتورهای امروزی، استکان تایپیت‌ها از نوع هیدرولیکی هستند و با روغن موتور کار می‌کنند تا فاصله بین بادامک و سوپاپ را به‌صورت خودکار تنظیم کنند. این فناوری باعث کاهش سر و صدا و افزایش کارایی موتور می‌شود.
نحوه عملکرد استکان تایپیت
در سیستم تایمینگ، حرکت دورانی میل‌بادامک به نیروی خطی تبدیل می‌شود. استکان تایپیت با تکیه بر سطح بادامک نیرو را به واسطه‌ی میله تایپیت یا مستقیماً به سوپاپ منتقل می‌کند. در انواع هیدرولیکی، روغن از مجراهای ریز درون تایپیت عبور کرده و باعث ایجاد فشار داخلی می‌شود تا لقی بین قطعات از بین برود. این فرآیند باعث می‌شود موتور نرم‌تر کار کند و اصطکاک کمتر شود.
برند Armco Plus در طراحی استکان تایپیت از آلیاژهای فولاد‑کربن سخت‌کاری‌شده استفاده می‌کند تا مقاومت در برابر خستگی حرارتی و سایش افزایش یابد. همچنین تمامی تایپیت‌ها قبل از عرضه با دستگاه‌های CNC‑Micron Measurement کنترل ابعادی دقیق می‌گردند.
علائم خرابی استکان تایپیت
خرابی یا فرسودگی این قطعه معمولاً با علائم صوتی و عملکردی همراه است. برخی نشانه‌های رایج عبارت‌اند از:
- صدای تق‌تق یا ضربات منقطع از بالای موتور: معمولاً در حالت سرد یا بلافاصله پس از روشن شدن خودرو شنیده می‌شود.
- افت توان موتور یا نوسان دور آرام: قطع ناقص سوپاپ‌ها در اثر عملکرد نادرست تایپیت.
- کاهش فشار روغن و ایجاد نشتی در بخش تایمینگ.
- مصرف بیش‌ازحد سوخت به دلیل اختلال در زمان‌بندی احتراق.
این علائم اگر نادیده گرفته شوند، ممکن است باعث خرابی بادامک، خم شدن سوپاپ‌ها یا از بین رفتن یاتاقان‌ها شوند.
راهکارهای بررسی و پیشگیری
برای جلوگیری از خرابی استکان تایپیت:
- روغن موتور را طبق برنامه سرویس کارخانه با کیفیت مناسب (API SN یا بالاتر) تعویض کنید.
- از فیلتر روغن استاندارد استفاده کنید تا ذرات معلق وارد مجاری تایپیت نشوند.
- در صورت شنیدن صدایی غیرعادی، قبل از باز کردن سرسیلندر، فشار روغن را با دستگاه Oil Pressure Gauge بررسی کنید.
- هنگام تعمیر، تایپیت‌ها را همیشه به‌صورت ست کامل جایگزین نمایید تا تعادل و فشار بین سوپاپ‌ها حفظ شود.
محصولات Armco Plus با تست دوام تا ۲۵۰ ساعت کارکرد مداوم در دمای ۱۲۰ درجه سانتی‌گراد و آزمایش خستگی مکانیکی ۲۰۰٬۰۰۰ ضربه تضمین‌کننده طول عمر بالا در خودروهای سواری داخلی و صادراتی هستند.
ارزش فنی در فناوری‌های Armco Plus
استکان تایپیت‌های Armco Plus با فناوری Surface Nitriding برای افزایش سختی سطح و مقاومت در برابر خراش روغنی تولید می‌شوند.
هر قطعه دارای کد QR ردیابی تولید است تا امکان بررسی منبع، تاریخ آزمون و تطابق با استاندارد ISO TS 16949 فراهم گردد.
این سطح از کنترل کیفیت، عملکرد آرام موتور و کاهش سر و صدای مکانیکی را تضمین کرده و باعث رضایت تعمیرکاران حرفه‌ای در اروپا و خاورمیانه شده است.
